Delos – Dilos to mała wyspa na Morzu Egejskim w archipelagu Cyklad, pomiędzy wyspami Rinia i Mykonos. Zajmuje ona bardzo ważne miejsce w historii starożytnej Grecji, zwłaszcza politycznie jak i duchowo. Jest ona najmniejszą wyspą Cyklad, jej powierzchnia wynosi zaledwie 3,6 km².
W 1990 roku wyspę w całości wpisano na Listę światowego dziedzictwa UNESCO. Można ją dostrzec z brzegu wyspy Mykonos. Piękno wyspy i jej starożytna historia inspiruje wszystkich, którzy ją odwiedzają. Delos jest jednym z najważniejszych mitologicznych, historycznych i archeologicznych miejsc w całej Grecji. Co warto zobaczyć na wyspie?
Skorzystaj z Booking.com gdzie znajdziesz najlepsze hotele i apartamenty
Potrzebujesz samochodu podczas wakacji, zarezerwuj z Booking.com lub przez discovercars.com
Wyszukaj najlepsze Kempingi z Suncamp.pl
Promy zarezerwujesz z DirectFerries.com
Najlepsze oferty na bilety lotnicze znajdziesz tutaj
Ciebie to nic nie kosztuje, a ja pozyskam środki na następne artykuły. Z góry Ci dziękuję!
Delos – historia wyspy
Według legend wyspa ta była zamieszkana już 3000 p.n.e. Natomiast na początku 1000 p.n.e. Delos po raz pierwszy stała się miejscem kultu starożytnych Greków. Mniej więcej w tym samym czasie została uznana za epicentrum Związku Morskiego. Około VI wieków później, Ateńczycy podjęli próbę zdobycia tej świętej wyspy. W 426 r. p.n.e. wszystkie pozostałości grobowców na wyspie zostały odkopane i przeniesione na sąsiednią wyspę Rhenia. W roku 422 p.n.e. mieszkańcy Delos zostali wygnani ze swoich domów przez Ateńczyków. Od tego czasu wyspa stała się „Świętą Wyspą Apolla i Artemidy”.
Po serii podbojów i rozwoju handlu, Delos podupadała i została całkowicie opuszczona po raz kolejny w VI w. n.e. Wiele wieków później, w 1873 roku Francuska Szkoła Archeologiczna rozpoczęła wykopaliska, które wydobyły na światło dzienne bogatą historię tego miejsca współczesnym pokoleniom.
Obecnie, tutejsze Muzeum Archeologiczne jest jednym z najbardziej znaczących w Grecji. Posiada bogatą kolekcję rzeźb, mozaik i artefaktów zarówno z Delos jak i z wyspy Rhenia. Obie wyspy są pod opieką Ministerstwa Kultury. Co ważne, mogą na nich cumować łodzie tylko ze specjalnym pozwoleniem Ministerstwa. Turystom nie wolno nocować na wyspie.
Stanowiska archeologiczne na wyspie
Na wyspie znajdują się rozległe wykopaliska, odsłaniające ruiny, które przedstawiają ją jako święte sanktuarium. Ruiny chat i świątyń na Delos pochodzą z III tysiąclecia p.n.e. Delos było miejscem pielgrzymkowym w starożytności
Od 900 r. p.n.e. do 100 r. n.e. wyspa służyła jako centrum kultu boga Apolla. Delos zwana „Świętą Wyspą”, była miejscem, gdzie według mitologii greckiej, Latona urodziła Zeusowi bliźnięta Artemidę oraz Apolla. Według mitów greckich, Hera z powodu zazdrości o Zeusa i Leto, nakazała wszystkim unikać Letony, utrudniając jej znalezienie miejsca do porodu. Wyspa pływająca po morzu stała się miejscem narodzin Apolla i Artemidy.
Z czasem stała się jednym z głównych ośrodków kultu Apollina. Można znaleźć tu także: słynną wyrocznię oraz liczne świątynie, w których zgromadzone zostały skarby, przysyłane przez wiernych i wdzięcznych czcicieli.
Co warto zobaczyć na wyspie?
Mnogość i różnorodność starożytnych znalezisk na wyspie z pewnością zachwyci każdego odwiedzającego. Jako wyspa religijna i polityczna, Delos posiada m.in.: sanktuarium Apollona, sanktuaria Leto i Dwunastu Bogów, a na południu charakterystyczne dwa sanktuaria Artemidy. Warto zobaczyć także inne świątynie, skarbce, rynki oraz świeckie budynki publiczne. Co ciekawe, na wyspie można znaleźć także świątynie Afrodyty, Hery i innych mniej znanych bóstw greckich. Na pozostałościach wielu ruin widoczne są struktury i rzeźby z wpływami naxiańskimi oraz ateńskimi.
- Agora – ten marmurowy, okrągły budynek poświęcono Hermesowi, bogu handlu. Agora była jednym z głównych rynków w tym czasie, gdzie odbywał się handel.
- Sanktuarium Dionizosa – zbudowane w 300 roku p.n.e. sanktuarium miało kilka pomników poświęconych Apollinowi.
- Święte Jezioro – było tu kiedyś lśniące jezioro. Kamienny mur, który je otaczał, wciąż stoi i odsłania miejsce, w którym kiedyś ono się znajdowało.
- Święta Droga – droga ta była niegdyś wyłożona wspaniałymi marmurowymi posągami i pomnikami prowadzącymi do sanktuarium Apolla.
- Sanktuarium Apolla – Sanktuarium Apolla było najważniejszą świątynią na wyspie. Obok niej wybudowano Dom Naxian. Piękne, marmurowe budowle i świątynie zajmowały tę część wyspy w czasach starożytnych.
- Gimnazjum – Gymnasium pochodzi od greckiego słowa oznaczającego nagi. Mężczyźni i chłopcy utrzymywali formę w Gymnasium na Delos, ćwicząc nago.
- Wzgórze Kythnos – Kythnos to najwyższy punkt na wyspie Delos, na którym znajduje się kilka świątyń. Z tego miejsca roztacza się także piękna panorama na sąsiednie wyspy.
- Muzeum Archeologiczne w Delos – W muzeum tym warto zobaczyć posągi bogów, mozaiki i starożytną biżuterię.
- Aleja Lwów – jest chyba najbardziej charakterystycznym miejscem na Delos. Mieszkańcy Naxos stworzyli szesnaście niesamowitych, marmurowych rzeźb, aby strzegły one wyspy.
- Starożytny teatr i domy – Starożytny teatr na wyspie Delos mieścił niegdyś 5 000 osób. Warto również zobaczyć ruiny bogatej dzielnicy, w której znajdowały się niegdyś jedno- i dwupiętrowe domy z pięknymi mozaikami podłogowymi. Najbardziej godne uwagi są domy: Dionizosa, Masek, Delfinów i Trytonów.
Jak się dostać na Delos?
Wyspa Delos leży obok Mykonos. Jest ona niezwykle spokojnym miejscem, bez tłumów turystów, ponieważ nikt nie może na niej nocować, z wyjątkiem archeologów, którzy wciąż odkrywają jej starożytne tajemnice.
Ci, którzy chcieliby zwiedzić wyspę i oddać hołd jej wspaniałej historii, mogą to zrobić, ale tylko w ramach jednodniowych wycieczek. Na tę przepiękną „Świętą Wyspę Bogów” można dopłynąć małym promem z wyspy Mykonos. Podróż trwa zaledwie 30 minut.
Promy odpływają codziennie o godzinach: 9:00, 10:00 i 11:00 ze Starego Portu w Mykonos, oczywiście przy sprzyjającej pogodzie. Powrót jest o godzinach: 12:15, 13:30 i 15:00. Przed planowaną wycieczką warto oczywiście sprawdzić czy godziny nie uległy zmianie. Bilety na Delos kosztują około 15€ za osobę. Można je kupić w biurach podróży lub u kapitanów.
Delos można zwiedzić także ze zorganizowaną wycieczką. Koszt takiej wycieczki to około 50-70 € za osobę. Zorganizowane wycieczki także wyruszają ze Starego Portu w Mykonos. W szczycie sezonu wakacyjnego łodzie kursują również na/z sąsiednich wysp Tinos i Naxos.
Delos – co warto wiedzieć przed wycieczką na wyspę?
W roku 1990 stanowisko archeologiczne na wyspie Delos wpisano na Listę światowego dziedzictwa UNESCO. Wyspa ta rządzi się swoimi prawami. Planując wycieczkę na nią warto zapoznać się z najważniejszymi informacjami.
- Za wejście na teren stanowiska archeologicznego pobierana jest opłata za wstęp w wysokości 8 € – osoba dorosła oraz 4 € dziecko;
- Cena biletu wejścia na teren stanowiska archeologicznego Delos nie obejmuje ceny biletu promowego;
- Wyspa ma zaledwie 5 kilometrów długości i około 1300 metrów szerokości;
- Wyspa Delos nie posiada stałej populacji;
- Nie można nocować na wyspie (wyjątkiem są archeologowie);
- Nie można pływać na terenie całej wyspy;
- W sezonie wakacyjnym stanowisko archeologiczne jest otwarte codziennie w godzinach 8:00 – 20:00;
- Stanowisko można zwiedzać za darmo w określonych dniach. Są to: 6.03, 18.04, 18.05, 28.10, ostatni weekend września oraz każda pierwsza niedziela miesiąca od listopada do końca marca;
- Na spacer po wyspie należy zabrać sporą ilość wody. W kawiarni na wyspie może jej zabraknąć, szczególnie w miesiącach wakacyjnych. Należy spakować także coś do jedzenia, np.: kanapki lub małe przekąski dla dzieci;
- Wyspa Delos nie posiada zbyt wielu drzew i nie ma tu wiele cienia. Dlatego też warto zabrać kapelusz lub czapkę z daszkiem, wygodne buty i ubranie. Krem z wysokim filtrem także się przyda!
- Na zobaczenie wyspy mamy jedynie cztery godziny, dlatego, że ostatni prom wraca do portu w Mykonos po południu;
- Można wynająć prywatnego przewodnika lub wybrać się ze zorganizowaną wycieczką, aby dowiedzieć się jeszcze więcej o tym miejscu.
Nigdzie na świecie, nie ma tak dużego, naturalnego stanowiska archeologicznego położonego na wyspie jak na Delos. Żadna inna wyspa nie posiada tak wielu zabytków z okresu archaicznego, klasycznego i hellenistycznego, czyli z wieków wielkiej sztuki greckiej.
Autor: Magdalena Łydka