Gdy myślisz o Bałkanach, co widzisz przed oczami? Może strzeliste pasma gór Czarnogóry, kamieniste uliczki Dubrownika albo przykurzone bazary w sercu Albanii? Ale czy przyszły Ci kiedyś na myśl wyspy tego regionu? Niekoniecznie Santorini, nie Korfu, lecz te ciche, czasem dzikie, trochę zapomniane, a przez to magiczne skrawki lądu rozrzucone po Adriatyku i Morzu Egejskim. To one właśnie staną się bohaterkami naszej wspólnej wyprawy. Co znajdziesz w artykule: Bałkańskie wyspy – te znane i te, o których nie słyszałeś!
- opisy wyjątkowych wysp chorwackich, greckich i czarnogórskich;
- propozycje sprawdzonych noclegów;
- wskazówki dla początkujących żeglarzy,
- opowieści o kulturze, kuchni i historii regionu – z nutą nostalgii i perspektywicznego spojrzenia,
- wskazówki dla podróżników ceniących przygodę, spokój i lokalność.
Skorzystaj z Booking.com gdzie znajdziesz najlepsze hotele i apartamenty
Potrzebujesz samochodu podczas wakacji, zarezerwuj z Booking.com lub przez discovercars.com
Wyszukaj najlepsze Kempingi z Suncamp.pl
Promy zarezerwujesz z DirectFerries.com
Najlepsze oferty na bilety lotnicze znajdziesz tutaj
Ciebie to nic nie kosztuje, a ja pozyskam środki na następne artykuły. Z góry Ci dziękuję!
Wyspy chorwackie poza utartym szlakiem: Lastovo, Vis i Šćedro
Lastovo – zapomniana wyspa na Adriatyku
Wyobraź sobie miejsce, gdzie cisza ma dźwięk. Lastovo to wyspa, położona najdalej na południowy zachód spośród zamieszkałych chorwackich wysp. Jej historia sięga czasów rzymskich, kiedy znana była jako Augusta Insula. W średniowieczu przeszła pod panowanie Republiki Dubrownickiej, a potem znalazła się w orbicie wpływów Wenecjan i Austriaków. Dziś jej najcenniejszym skarbem jest właśnie ta skomplikowana przeszłość – odczytasz ją z kształtów dachów, z formy kościelnych portali, a nawet z układu ulic w miejscowości Lastovo, gdzie domy mają charakterystyczne kominy, jakich nie spotkasz nigdzie indziej.
Ale historia to tylko preludium. Lastovo to także przyroda – lasy, zatoki w kolorze turkusu, klify, które opadają dramatycznie do morza. Możesz tu nurkować wśród wraków, wspinać się po wapiennych skałach lub po prostu wypożyczyć kajak i popłynąć tam, gdzie nie ma nikogo. Na miłośników pieszych wędrówek czeka szlak na najwyższy punkt wyspy – Hum (417 m n.p.m.) – skąd rozpościera się panorama zapierająca dech. A gdy zapadnie zmierzch? Wtedy niebo nad Lastovo zamienia się w planetarium. Wyspa została uznana za jedno z najmniej zanieczyszczonych światłem miejsc w Europie – możesz tu naprawdę zobaczyć Drogę Mleczną. Przy okazji, Lastovo to jedyna wyspa w Chorwacji, która posiada status parku przyrody.
Gdzie możesz się zatrzymać na Lastovo?
Jeśli marzysz o miejscu, gdzie każdy poranek zaczyna się od zapachu morskiej bryzy i widoku na zatokę Zaklopatica, pensjonat Apartments and Rooms Barbara prowadzony przez lokalną rodzinę będzie idealnym wyborem. Pokoje są proste, ale urządzone z sercem, a gospodyni serwuje domowe dania, których smak zapamiętasz na długo.
Vis – oaza spokoju z historią w tle
Gdy dotrzesz na Vis, od razu poczujesz, że czas tutaj działa według własnych zasad. Wyspa przez dziesięciolecia była zamknięta dla turystów – stanowiła bowiem strategiczną bazę wojskową Jugosławii. Dopiero po 1989 roku otworzyła się na świat i zachowała coś, co inne dalmatyńskie wyspy dawno utraciły: autentyczność. Vis to przede wszystkim historia. Możesz zwiedzić dawne bunkry, tunele i podziemne kwatery z czasów Tito, ale także odkryć grecką kolonię Issa – najstarszą znaną osadę w Chorwacji. Ruiny amfiteatru, pozostałości murów obronnych i kamienne ulice starego miasta pozwolą Ci poczuć się jak archeolog z pasją.
Vis to także przyroda – wzgórza porośnięte winoroślą, doliny pachnące lawendą i najczystsze morze w regionie. Wypłyń łodzią do słynnej Błękitnej Groty na pobliskiej wyspie Biševo, gdzie światło tańczy po wapiennych ścianach. Odwiedź urokliwą plażę Stiniva – zamkniętą w skalnym amfiteatrze i dostępną tylko od strony morza lub po wymagającym zejściu pieszym. A wieczorem? Wybierz się do jednej z winiarni w Komižy albo Visu, gdzie lokalne szczepy vugava i plavac mali rozpalą Twoje zmysły. To wyspa, którą się smakuje powoli – jak dojrzałe figi w letnie popołudnie.
Wycieczka do Błękitnej Jaskini na wyspie Biševo – bilety
Zanurz się w magicznym świecie Błękitnej Jaskini na wyspie Biševo – jednego z najbardziej zachwycających cudów natury Chorwacji. Ta morska grota słynie z niezwykłego zjawiska świetlnego: gdy promienie słońca przenikają przez podwodne wejście, woda wewnątrz jaskini mieni się intensywnym błękitem, tworząc bajkową atmosferę. Najlepszy czas na odwiedzenie tego miejsca to południe, kiedy światło słoneczne jest najintensywniejsze.
Wycieczki do Błękitnej Jaskini organizowane są z różnych miejsc, takich jak Split, Trogir czy Hvar, i często obejmują dodatkowe atrakcje, takie jak wizyty na pobliskich wyspach Vis, Hvar czy w Lagunie Budikovac. Ceny wycieczek zaczynają się od około 100 euro za osobę, a czas trwania to zazwyczaj 10–11 godzin. Nie przegap okazji, by doświadczyć tego niezwykłego miejsca na własne oczy. Zarezerwuj swoją wycieczkę już dziś i pozwól sobie na niezapomnianą przygodę w sercu Adriatyku.
Gdzie możesz się zatrzymać na Visie?
Apartments and Rooms Dis – położone w samym centrum Visu, oferują klimatyzowane apartamenty z dostępem do kuchni. Idealne miejsce, jeśli chcesz mieć blisko do restauracji, przystani i życia lokalnego.
Šćedro – cisza, której nie da się kupić
Wyspa Šćedro to perełka nawet wśród chorwackich pereł. Mała, niezamieszkana na stałe, położona tuż przy południowym wybrzeżu Hvaru, przypomina o czasach, gdy człowiek był tylko gościem natury. Tu nie znajdziesz sklepów, hałaśliwych klubów ani hoteli z basenem. Znajdziesz za to zatoki tak ciche, że słychać w nich rozmowę mew i szelest listków oliwek. Šćedro ma bogatą historię – w starożytności była znana jako Tauris i stanowiła bezpieczną przystań dla żeglarzy. Podobno to właśnie tu rozegrała się morska bitwa między Pompejuszem a Cezarem. Na wyspie do dziś można odnaleźć ruiny klasztoru dominikanów oraz fundamenty starożytnych budowli. Jest to miejsce, które urzeka surowym pięknem. Jeśli chcesz się tu dostać, wsiądź w łódkę w Zavala na Hvarze. Na miejscu możesz nurkować, spacerować leśnymi ścieżkami albo po prostu wziąć książkę, położyć się na skalnej półce i zniknąć. To miejsce, które działa jak terapia.
Zobacz także: Klasztory wykute w skale – duchowe cuda Bałkanów
Gdzie możesz się zatrzymać, jeśli chcesz odwiedzić Šćedro?
Na samej wyspie nie znajdziesz hoteli – i całe szczęście! Ale najbliżej i najwygodniej będzie zatrzymać się w miejscowości Zavala na Hvarze. Villa Anabela, Zavala (Hvar) to luksusowa willa z widokiem na Šćedro. Basen, prywatny taras i cisza absolutna. To doskonała baza wypadowa na dzienne wycieczki łodzią.
Bałkańskie wyspy. Greckie perły w cieniu Rodos: Samotraka, Ikaria i Alonissis
Samotraka – wyspa tajemnic i górskich źródeł
Samotraka to nie jest typowa grecka wyspa z białymi domkami i tłumami turystów. To miejsce, gdzie przyroda i duchowość spotykają się w pół drogi, a Ty możesz poczuć się częścią czegoś większego. Na Samotrace czas płynie inaczej. Jej sercem są góry – dominujący masyw Fengari (1611 m n.p.m.) to najwyższy szczyt greckiej wyspy, z którego, według „Iliady”, sam Zeus obserwował pole bitwy pod Troją. Wspinaczka na jego szczyt to nie tylko sportowe wyzwanie, ale i duchowe przeżycie. Na zboczach znajdziesz wodospady, naturalne baseny – tzw. „vathres” – i lasy pełne dębów i platanów. Możesz tu również zobaczyć dzikie konie, pasące się na łąkach, jakby czas się zatrzymał.
Historia wyspy sięga czasów neolitu. Największym jej skarbem archeologicznym była Nike z Samotraki – posąg zwycięstwa, który dziś podziwiać możesz w Luwrze. Sama świątynia Wielkich Bogów, znajdująca się w ruinach w pobliżu Paleopolis, emanuje siłą pradawnych wierzeń. Spacerując tam, czujesz się jak uczestnik misteriów – nawet jeśli odbywają się już tylko w Twojej wyobraźni. Wyspa kusi także kamienistymi plażami i ciepłymi źródłami w Therma Loutra. To miejsce ukochane przez backpackerów, joginów, alternatywnych podróżników, ale też tych, którzy mają już dość kurortowej monotonii.
Gdzie możesz przenocować na Samotrace?
Niki Beach Hotel położony tuż przy morzu w Kamariotissie, oferuje nowoczesne pokoje z balkonami i widokiem na zatokę. Idealny dla tych, którzy chcą mieć wszystko w zasięgu ręki – tawerny, promy, i zachody słońca.
Ikaria – wyspa, gdzie czas się zatrzymał
Ikaria to wyspa, na której ludzie żyją dłużej, zdrowiej i spokojniej – nie bez powodu mówi się o niej jako o jednym z tzw. „niebieskich punktów” świata, czyli miejsc, gdzie średnia długość życia jest znacząco wyższa niż gdziekolwiek indziej. Ale to nie tylko medycyna i statystyka – to styl życia, który możesz poczuć na własnej skórze. Na Ikarii nikt się nie spieszy. Sklepy otwierają się wtedy, kiedy właściciel skończy poranną kawę. Rozmowy przy winie potrafią trwać do świtu. Tu nikt nie goni zegarka, bo ważniejsze od czasu jest to, co dzieje się teraz. Odwiedzając wyspę, od razu poczujesz ten luz – to jakby świat przestawił się na inny rytm.
Ale Ikaria to nie tylko styl życia. To również miejsce pełne przyrodniczych skarbów. Znajdziesz tu gorące źródła w Therma, które od czasów starożytnych przyciągają kuracjuszy z całej Grecji. Wybierz się w głąb wyspy, by odkryć wąwozy i lasy pełne dzikich ziół – tymianek, oregano, dzika mięta – wszystko to rośnie tu jak na zawołanie. A jeśli masz ochotę na kąpiel, odwiedź plaże Nas czy Seychelles – tę drugą nazwano tak nie bez powodu. Historia? Oczywiście. Nazwa wyspy pochodzi od Ikara, legendarnego lotnika, który według mitu miał spaść do morza właśnie w tym rejonie. W czasach nowożytnych Ikaria była wyspą zesłańców politycznych – i ta aura niezależności i ducha przetrwania pozostała tu do dziś.
Gdzie możesz się zatrzymać na Ikarii?
Toxotis Villas to tradycyjna kamienna willa z widokiem na morze, położona w Armenistis. Idealna, jeśli marzy Ci się cisza, balkon z winoroślą i wieczory przy lokalnym winie.
Alonissos – zielony klejnot wśród Sporad
Na koniec naszej podróży po greckich wyspach zapraszam Cię na Alonissos – wyspę, która pozostaje w cieniu bardziej znanych sąsiadek, jak Skopelos i Skiathos, ale to właśnie dzięki temu zachowała swój dziewiczy urok. To prawdziwa mekka dla miłośników przyrody, a przede wszystkim – raj dla fanów nurkowania. Alonissos leży w centrum Narodowego Morskiego Parku Sporad Północnych – największego obszaru chronionego w całym Morzu Śródziemnym. Możesz tu spotkać fokę mniszkę śródziemnomorską, a jeśli masz szczęście – także delfiny. Nurkując w krystalicznie czystej wodzie, zobaczysz wraki statków, starożytne amfory i dzikie podwodne ogrody.
Ale życie na powierzchni też jest fascynujące. Stare Miasto (Chora) – zrekonstruowane po trzęsieniu ziemi w 1965 roku – zachwyca brukowanymi uliczkami, kamiennymi domami i widokami na całą wyspę. To idealne miejsce, by usiąść w kawiarni i zjeść świeże kalmary w towarzystwie kota, który patrzy na Ciebie z filozoficznym spokojem. Jeśli chcesz aktywnie spędzić czas, wybierz się na szlak wzdłuż wybrzeża lub wejdź na najwyższy punkt wyspy – Kalovoulos. Tam, przy dobrej pogodzie, zobaczysz wszystkie sąsiednie wyspy jak na dłoni.
Gdzie możesz się zatrzymać na Alonissos?
Ikion Eco Boutique Hotel to przytulny, ekologiczny hotel położony tuż przy Votsi – jednej z najładniejszych zatok wyspy. Pokoje są urządzone z dbałością o detale, a śniadania z produktów lokalnych – poezja!
Czarnogórskie wyspy – maleńkie, ale pełne klimatu: Sveti Stefan, Ostrvo Gospa od Škrpjela
Sveti Stefan – ikona adriatyckiego luksusu
Gdy patrzysz na Sveti Stefan z oddali, możesz pomyśleć, że to obrazek z bajki: kamienne domki na niewielkiej wysepce, połączone z lądem wąską groblą, otoczone turkusową wodą. To jedno z najbardziej rozpoznawalnych miejsc w Czarnogórze, a zarazem miejsce pełne kontrastów – od średniowiecznego klasztoru po ultraluksusowy hotel Aman.
Dawniej była to rybacka wioska, dziś stanowi ekskluzywną enklawę, odwiedzaną przez gwiazdy i polityków. Mimo tego blichtru, Sveti Stefan zachował pewien urok starego świata. Nie możesz wejść na wyspę bez rezerwacji w hotelu, ale możesz podziwiać ją z licznych punktów widokowych i spacerować po okolicznych plażach – zwłaszcza po tej publicznej, tuż obok luksusowej. Warto też zajrzeć do pobliskiego Milocer – dawnej letniej rezydencji królowej Marii, dziś przekształconej w elegancki hotel. Spacer promenadą w cieniu cedrów i oliwek to uczta dla zmysłów.
Gdzie możesz się zatrzymać w pobliżu Sveti Stefan?
Hotel California by Aycon to położony tuż przy plaży, z widokiem na Sveti Stefan. Komfortowy, elegancki i zdecydowanie bardziej dostępny cenowo niż hotel na samej wyspie.
Ostrvo Gospa od Škrpjela – legenda na wodzie
To wyspa, która powstała z wdzięczności i legendy. Według opowieści, dwaj rybacy znaleźli na skale obraz Matki Boskiej. Od tego czasu, przez wieki, mieszkańcy Perastu wrzucali kamienie i zatapiali stare statki, tworząc sztuczną wyspę, na której wzniesiono kościół – Matki Boskiej na Skale.
Gospa od Škrpjela to miejsce absolutnie wyjątkowe. Możesz tu dotrzeć łodzią z Perastu – i warto to zrobić, bo sama podróż jest magiczna. Na miejscu czeka na Ciebie muzeum, freski i barokowy ołtarz, a także cudowny widok na Bokę Kotorską. To również miejsce, w którym odbywa się coroczna tradycja „Fašinada” – mieszkańcy przypływają łodziami i wrzucają kamienie do wody, by wzmocnić wyspę. Czysta symbolika, którą poczujesz nawet, jeśli nie znasz lokalnego dialektu.
Gdzie możesz się zatrzymać w pobliżu?
Conte Hotel & Restaurant to elegancki hotel w samym sercu starego Perastu, z widokiem na zatokę i śniadaniami serwowanymi na tarasie nad wodą. Bajka.
Ada Bojana – wolność na końcu rzeki
Na południowym krańcu Czarnogóry, gdzie rzeka Bojana wpada do Adriatyku, znajduje się wyjątkowe miejsce – trójkątna wyspa Ada Bojana. Uformowana przez deltę rzeki, z jednej strony otoczona wodami słodkimi, z drugiej – słonymi. To wyspa sprzeczności i wolności.
Ada Bojana znana jest przede wszystkim jako mekka naturystów – jeden z największych i najbardziej znanych ośrodków tego typu w Europie. Ale nawet jeśli nie jesteś entuzjastą życia bez ubrań, znajdziesz tu coś dla siebie. Kite- i windsurferzy zakochają się w warunkach panujących na szerokich plażach, a smakosze docenią lokalne restauracje na palach, serwujące świeże ryby i owoce morza. Wyspa ma też klimat trochę jak z Karaibów – drewniane domki, zachody słońca nad laguną, rytm wyznaczany przez szum fal i śpiew ptaków. Jeśli szukasz miejsca, by odłączyć się od świata – znalazłeś.
Gdzie możesz się zatrzymać w pobliżu Ada Bojana?
Jeśli wolisz klasyczne warunki i luksus, zatrzymaj się w pobliskim Ulcinju. Villa Tramonto D’Oro łączy nowoczesność z luksusem – i jest oddalony o 15 minut jazdy od wyspy.
Historia, kultura i kuchnia wyspiarska
Bałkańskie wyspy to nie tylko spektakularne krajobrazy, ale także mikrokosmosy kulturowe – miejsca, w których historia odciskała swoje piętno przez tysiąclecia, pozostawiając ślady widoczne w architekturze, języku, tradycjach i na talerzach. Każda z wysp, które odwiedziłeś w tej podróży, opowiada swoją własną historię – pełną bitew, mitów, przesiedleń i spotkań cywilizacji.
Na Lastovo, w izolacji od reszty świata, przetrwała architektura niezmieniona od wieków. Na Visie Grecy i Rzymianie zostawili swoje dziedzictwo w ruinach i legendach. Samotraka przemawia głosem pradawnych bogów, a Ikaria – filozofią życia, która odrzuca pośpiech. Alonissos i Šćedro to wyspy ciszy i równowagi, gdzie tradycja ściera się z dziką przyrodą. Czarnogórskie wysepki – Sveti Stefan, Gospa od Škrpjela i Ada Bojana – pokazują z kolei, jak historia potrafi przybrać formę luksusu, mitu i wolności.
Co ważne – na wyspach wszystko smakuje inaczej. Powietrze, gleba, słońce – wszystko wpływa na smak lokalnych produktów. A kiedy usiądziesz z mieszkańcami do wspólnego posiłku, zrozumiesz, że kuchnia to nie tylko jedzenie, ale język gościnności i wspólnoty. To chwila, w której stajesz się częścią tej niezwykłej, wyspiarskiej rodziny.
Żeglowanie po Adriatyku
Jeśli pragniesz poznać Bałkany naprawdę – nie tylko przez ląd, ale również przez wodę – musisz wypłynąć. Adriatyk to nie tylko morze, to królestwo fal, wiatrów i setek wysp, które układają się jak perły na błękitnym sznurze. Żeglowanie tutaj to doświadczenie, które łączy wolność z historią, nowoczesność z pradawnymi szlakami kupieckimi, a przyjemność z przygodą. Wyobraź sobie, że budzisz się o świcie na pokładzie jachtu. Wokół Ciebie cisza, którą przerywa jedynie szmer wody muskającej kadłub. Masz przed sobą mapę – i decyzję: płyniesz ku Lastovo, gdzie zatoczki są tak ukryte, że wydają się czekać tylko na Ciebie? A może obierzesz kurs na Vis, by zakotwiczyć tuż przy Stinivie, gdzie kąpiel o poranku staje się rytuałem oczyszczenia?
Adriatyk jest idealnym akwenem dla żeglarzy – wiatry są łagodne, sezon długi, a infrastruktura w Chorwacji i Czarnogórze bardzo dobrze rozwinięta. W marinach znajdziesz wszystko, czego potrzebujesz, a między portami są setki uroczych miejsc, gdzie możesz stanąć na kotwicy i zanurzyć się w lokalnym życiu. Nie musisz być zawodowym żeglarzem – możesz wynająć łódź ze skipperem i dać się prowadzić. W ten sposób dotrzesz do wysp, których nie ma w przewodnikach, odwiedzisz tawerny, gdzie ryba trafia na talerz jeszcze tego samego dnia, i poznasz ludzi, którzy morze mają we krwi.
Zobacz także: Zatoka Kotorska – najlepsze miejsca na wakacje
Autorka: Magdalena Łydka – miłośniczka podróży, szczególnie tych na Bałkany. Copywriterka specjalizująca się w tematyce podróżniczej, która pracę w korporacji zastąpiła tworzeniem stron internetowych i podróżowaniem. Każdą wolną chwilę spędza w podróży z dobrą książką i notesem. Autorka kilku ebooków o Chorwacji, Bałkanach i Półwyspie Apenińskim. Ulubione miejsce do pracy: wyspa Korčula w Chorwacji.